Autori: Zdenko Dudok
Ustanova zaposlenja: KLINIČKI CENTAR VOJVODINE, NOVI SAD (SRBIJA)
Ključne riječi: autologna,transfuzija,intraoperativno,spasavanje,krvi
Kongres/Simpozij: ”11. Međunarodni kongres HDMSARIST-a”
Mjesto i vrijeme održavanja: Šibenik, 19.-22. travnja 2018. godine
Autolognu transfuziju, prvi je opisao James Blundell u časopisu Lancet još 1818. godine za tretman postpartalnog krvarenja – ali se na rutinsku primenu autologne krvi čekalo čitavih vek i po. Sto godina kasnije, 1914. godine prvi put je primenjena intraoperativna autotransfuzija kod pacijentkinje sa rupturom ektopične trudnoće. Cilj intraoperativnog spasavnja krvi je eliminacija ili smanjenje nepovoljnih efekata transfuzione terapije Brza dostupnost kompatibilne krvi u hitnim situacijama “zlatni sat”. Aparat za intraoperativno spašavanje krvi se primenjuje kod svih procedura sa očekivanim većim gubitkom krvi, kao i u hitnim stanjima Intraoperativno spasavanje krvi je proces pomoću koga se krv iz hirurškog polja sakuplja, filtrira i opere kako bi se proizvela autologna krv koja se transfunduje nazad pacijentu. Ova tehnika se može koristiti tokom intra- ili postoperativnog perioda. Obrada sakupljene krvi uključuje filtriranje i pranje kako bi se uklonili kontaminanti. Eritrociti se zadržavaju, dok se plazma, trombociti, heparin, slobodni hemoglobin i inflamatorni medijatori odbacuju rastvorom za pranje. Ovaj proces može biti diskontinuiran ili neprekidan, a eritrociti se resuspendju u normalnom fiziološkom rastvoru kod hematokrita od 50-70% i reinfunduju pacijentu. Jednom pripremljena, mašina za spašavanje krvi treba da se koristiti u roku od 8 h kako bi se sprečile infektivne komplikacije. U Kliničkom centru vojvodine od 2006. godine intraoperativno spasavanje krvi se rutinski primenjuje u vaskularnoj hirrugiji, ortopediji i zbrinjavanju traume. Efekti ove metode su vidljivi u značajnom samnjenju primene heterologne krvi, posebno kod elektivnih procedura u vaskularnoj i ortopedskoj hirurgiji gde je u periodu praćenja od 10 godine pokazano da je upotreba heterologneih eritrocita svedena na značajno manju meru, odnosno upotrteba heterologne krvi je u ovom posmatranom periodu smanjena za 40%, posebno kod elektivnih hirurških procedura. Ovim su značajno smanjene mogućnosti za nastanak komplilacija primene heterologne krvi, ali i smanjeni troškovi lečenja ovih bolesnika.